Ολα όσα πρέπει να ξέρετε για την ίδρυση επιχειρήσεων, το κόστος και τις διαδικασίες - Ποια νομική μορφή σας ταιριάζει
Πήρατε τη μεγάλη απόφαση να γίνετε επιχειρηματίας. Ποια νομική μορφή είναι πιο κατάλληλη και πόσο κοστίζει; Δηλαδή θα ανοίξετε μια ατομική επιχείρηση, μία Ο.Ε. μία ΕΠΕ ή μία Α.Ε.;
Η απάντηση εξαρτάται από το μέγεθος της δραστηριότητας και τα κεφάλαια που διαθέτετε. Γενικά ισχύει ότι όσο πιο μικρό είναι το μέγεθος των εργασιών και όσο πιο πολύ εξαρτάται η δραστηριότητα από προσωπική επίβλεψη και πρωτοβουλία, τόσο πιο μικρό και ευέλικτο πρέπει να το σχήμα και η εταιρική μορφή. Για αυτές τις περιπτώσεις συνιστάται η ατομική επιχείρηση, οι νομικές μορφές Ο.Ε. ή Ε.Ε. Για μεσαίες καταστάσεις η καλύτερη λύση είναι της ΕΠΕ, ενώ για μεγαλύτερα μεγέθη απαιτείται η Α.Ε.
Ας δούμε αναλυτικότητα τα χαρακτηριστικά των μορφών αυτών, τις διαδικασίες και τα αντίστοιχα κόστη.

Ελεύθερος επαγγελματίας

Είναι το πιο απλό και ευέλικτο σχήμα και δεν απαιτεί κάποιο αρχικό κεφάλαιο. Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας είναι ο υδραυλικός, ο δημοσιογράφος, ο δικηγόρος, ο ιατρός κλπ. Τι χρειάζονται; Ενα βιβλίο εσόδων - εξόδων, ένα μπλοκάκι για να «κόβουν» αποδείξεις, έναν επαγγελματικό χώρο και τα εργαλεία τους.
Για να γίνει κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας θα πρέπει κατ’ αρχήν να διαθέτει σχετική άδεια άσκησης επαγγέλματος (όπου απαιτείται). Για την παροχή υπηρεσιών δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει ξεχωριστός επαγγελματικός χώρος, καθώς μπορεί να δηλώσει ως έδρα ένα τμήμα της οικίας του. Την έναρξη εργασιών μπορούμε να την αναθέσουμε σε ένα λογιστικό - φοροτεχνικό γραφείο που θα μας «κρατά» στη συνέχεια τα βιβλία. Το κόστος μπορεί να φτάσει τα 500 ευρώ και περιλαμβάνει την αμοιβή του λογιστή, την αγορά σφραγίδας, την αγορά χαρτικών κλπ. Συνήθως πραγματοποιείται σε 15 μέρες.
Ο ελεύθερος επαγγελματίας θεωρείται επιχειρηματίας, αλλά δεν υπάρχει κάποια εταιρική μορφή. Για παράδειγμα, αν πάει κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας να ζητήσει δάνειο από μία τράπεζα, αυτή θα τον αντιμετωπίσει σαν φυσικό πρόσωπο.

Ατομική επιχείρηση

Είναι κάτι πιο «μεγάλο» από τον ελεύθερο επαγγελματία, αλλά και πάλι δεν αποτελεί εταιρική μορφή. Επίσης, δεν απαιτείται ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο. Τα βήματα είναι τα εξής:

1. Επιλέγεται την επωνυμία και παίρνετε μία βεβαίωση για το δικαίωμα χρήσης της από το τοπικό επιμελητήριο.
2. Ασφαλίζεται τα φυσικά πρόσωπα των εταίρων στο ασφαλιστικό ταμείο που υπάγονται.
3. Εναρξη εργασιών στη ΔΟΥ όπου είναι η έδρα της επιχείρηση. Για την έναρξη απαιτούνται: αστυνομική ταυτότητα, έγγραφο που αποδεικνύει την ύπαρξη επαγγελματικού χώρου (συμβόλαιο αγοράς, μισθωτήριο, παραχωρητήριο κλπ), βεβαίωση ελέγχου επωνυμίας και διακριτικού τίτλου, άδεια εγκατάστασης ή λειτουργίας από το υπ. Ανταγωνιστικότητας (όπου απαιτείται), δήλωση έναρξης εργασιών φυσικών προσώπων (έντυπο Μ2).
4. Εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο
5. Θεώρηση βιβλίων και στοιχείων από τη ΔΟΥ

Ο.Ε. - Ε.Ε.

Οι εταίροι της Ομόρρυθμης Εταιρείας (Ο.Ε.) ευθύνονται με ολόκληρη την περιουσία τους για όλες τις υποχρεώσεις της εταιρείας. Οι εταίροι της Ετερόρρυθμης Εταιρείας (Ε.Ε.) χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τους ομόρρυθμους και τους ετερόρρυθμους. Η ευθύνη των ομορρύθμων εταιριών απέναντι στους πιστωτές της εταιρίας είναι αλληλέγγυα και απεριόριστη. Η ευθύνη των ετερόρρυθμων εταιριών είναι περιορισμένη και δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό της εισφοράς τους στην εταιρία. Στις Ο.Ε. και Ε.Ε. δεν χρειάζεται συμβολαιογραφικό έγγραφο για την ίδρυσή τους. Αρκεί ένα ιδιωτικό συμφωνητικό. Τα βήματα για τη σύστασή τους είναι η εξής:

1. Σύνταξη καταστατικού - ιδιωτικού συμφωνητικού μεταξύ των εταίρων
2. Προέγκριση επωνυμίας (βλ. ελεύθεροι επαγγελματίες)
3. Θεώρηση καταστατικού από το οικίο επιμελητήριο
4. Πληρωμή του Φόρου Συγκέντρωσης Κεφαλαίου (ΦΣΚ) στη ΔΟΥ που ανέρχεται στο 1% του μετοχικού κεφαλαίου.
5. Οριστικοποίηση Επωνυμίας στο Επιμελητήριο
6. Θεώρηση καταστατικού στο Ταμείο Νομικών και Δικηγόρων
7. Κατάθεση του καταστατικού στο Πρωτοδικείο Εδρας για δημοσίευση.
8. Εναρξη εργασιών από τη ΔΟΥ
9. Εγγραφή στο επιμελητήριο
10. Θεώρηση βιβλίων και στοιχείων από τη ΔΟΥ

Πλεονεκτήματα: Ευελιξία, μικρό κεφάλαιο, περιορισμός ευθύνης των ετερόρρυθμων εταίρων μέχρι το κεφάλαιο που έχουν συνεισφέρει. Απλούστερα λογιστικά.
Μειονεκτήματα: Κόστος και γραφειοκρατία μεγαλύτερα από το μέγεθος της επιχείρησης.

ΕΠΕ

Η Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη βαθμίδα για αυτό που αποκαλούμε νομικό πρόσωπο. Απαιτείται εταιρικό κεφάλαιο το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 4.500 ευρώ. Το κόστος ίδρυσης ξεκινά από 1.000 ευρώ. Το κεφάλαιο διαιρείται σε «μερίδες συμμετοχής» καθεμία εκ των οποίων αποτελείται από εταιρικά μερίδια, από τα οποία το καθένα δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 30 ευρώ. Οι μεριδιούχοι ευθύνονται μέχρι το ποσοστό της συμμετοχής τους στο μετοχικό κεφάλαιο. Τα βήματα της ίδρυσης είναι τα εξής:

1. Καταστατικό
2. Προέγκριση επωνυμίας
3. Πληρωμή Φόρου Συγκέντρωσης Κεφαλαίου και Ταμείου Νομικών
4. Εγκριση σύστασης από το Πρωτοδικείο
5. Δημοσίευση περίληψης καταστατικού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως
6. Ασφάλιση Εταίρων - φυσικών προσώπων
7. Εναρξη εργασιών στη ΔΟΥ
8. Εγγραφή στο επιμελητήριο
9. Θεώρηση βιβλίων και στοιχείων από τη ΔΟΥ

Η σύσταση μιας ΕΠΕ θεωρητικά μπορεί να ολοκληρωθεί σε μία εβδομάδα, αλλά στην πραγματικότητα απαιτούνται πάνω από 15 μέρες που μπορεί να φτάσουν και τις οκτώ εβδομάδες. Το κόστος για τη σύσταση ΕΠΕ με εταιρικό κεφάλαιο 4.500 ευρώ ανέρχεται σε περίπου 1.000 ευρώ και περιλαμβάνει τα εξής:

• Ελεγχος επωνυμίας στο επιμελητήριο: 35 ευρώ
• Συμβολαιογράφος για το καταστατικό: 450 ευρώ
• Καταβολή ΦΣΚ: 45 ευρώ
• Παράβολο δημοσίου & ΤΑΠΕΤ: 289,72 ευρώ
• Εγγραφή στο Επιμελητήριο και πρώτη συνδρομή: 150 ευρώ
• Σύνολο: 970 ευρώ

Πλεονεκτήματα: Αποτελεί νομικό πρόσωπο και έχει μεγαλύτερη πιστοληπτική ικανότητα
Μειονεκτήματα: Πιο περίπλοκα λογιστικά, μέτρια ευελιξία

Α.Ε.

Η ανώνυμη εταιρεία (Α.Ε.) αποτελεί το «βασικό» νομικό πρόσωπο. Αποτελεί «αυθύπαρκτη» νομική «προσωπικότητα», έχει διάρκεια ζωής, δεν εξαρτάται από τη ζωή των μετόχων της. Το μετοχικό κεφάλαιο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 60.000 ευρώ και διαιρείται σε μετοχές. Το κόστος ίδρυσης ξεκινά από 2.000 ευρώ, τουλάχιστον. Οι μέτοχοι ευθύνονται μέχρι το ποσοστό συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο.
Τα βήματα σύστασης μιας Α.Ε. είναι συνοπτικά τα εξής:

1. Σύνταξη καταστατικού που θα πρέπει μεταξύ άλλων να περιλαμβάνει την επωνυμία της επιχείρησης.
2. Προέγκριση της επωνυμίας από το οικίο επιμελητήριο
3. Πληρωμή γραμματίου προείσπραξης για τον συμπράττοντα δικηγόρο ο οποίος θα παρίσταται στην υπογραφή του καταστατικού.
4. Υπογραφή καταστατικού ενώπιον συμβολαιογράφου
5. Κατάθεση στην Εθνική Τράπεζα του ποσού του 0,1% του μετοχικού κεφαλαίου υπέρ της Επιτροπής Ανταγωνισμού
6. Κατάθεση καταστατικού στη Νομαρχία ή στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου, στην περίπτωση τραπεζών, εισηγμένων επιχειρήσεων κλπ.
7. Πληρωμή Φόρου Συγκέντρωσης Κεφαλαίου και τελών δημοσίευσης καταστατικού στο ΦΕΚ
8. Εναρξη εργασιών στη ΔΟΥ
9. Εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο
10. Θεώρηση βιβλίων και στοιχείων από ΔΟΥ
11. Συγκρότηση του πρώτου διοικητικού συμβουλίου
12. Ανοιγμα τραπεζικού λογαριασμού στο όνομα της ΑΕ και κατάθεση του μετοχικού κεφαλαίου.

Κόστος σύστασης Α.Ε.

• Ελεγχος επωνυμίας στο επιμελητήριο: 35 ευρώ
• Συμβολαιογράφος: ανάλογα με το μετοχικό κεφάλαιο
• Καταβολή ΦΣΚ: από 600 ευρώ
• Πληρωμή παραβόλου δημοσίου & ΤΑΠΕΤ: 544,67 ευρώ (για μετοχικό κεφάλαιο 60.000 ευρώ)
• Εγγραφή στο επιμελητήριο και πρώτη συνδρομή: 410,16 ευρώ (για μ.κ. 60.000 ευρώ)
• Σύνολο: άνω των 2.000 ευρώ

Πλεονεκτήματα: Διαθέτει τη μεγαλύτερη πιστοληπτική ικανότητα σε σχέση με τις προηγούμενες νομικές μορφές
Μειονεκτήματα: Πιο περίπλοκα λογιστικά, περισσότερα επίπεδα ελέγχου (δ.σ., εσωτερικός ελεγκτής, ορκωτός ελεγκτής, γενική συνέλευση κλπ), μικρότερη ευελιξία